9 Mayıs 2020 tarihinde yayımlanan “Covid-19 Salgının Paket Tur Sözleşmelerine Etkisi” başlıklı çalışmada salgının paket tur sözleşmelerine etkisine yer verilmiştir. Anılan çalışmadaki bilgiler geçerliliğini korumakla birlikte 15 Mayıs 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeye istinaden bu ek bilgilendirmeyi yapma ihtiyacı doğmuştur. Zira 15 Mayıs 2020 tarihli, 31128 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Paket Tur Sözleşmeleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile 14.01.2015 tarihli, 29236 yevmiye sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Paket Tur Sözleşmeleri Yönetmeliğine “Covid-19 salgını nedeniyle sözleşmenin feshi” başlıklı geçici 1. madde eklenmiştir. Anılan madde aşağıdaki gibidir:
“(1) Bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesi kapsamında yapılan bedel iadelerinin, fesih bildiriminin paket tur düzenleyicisi veya aracısına ulaşmasından itibaren on dört gün içerisinde yapılması esastır. Ancak, COVİD-19 salgını nedeniyle, 5/2/2020 tarihinden itibaren ifası öngörülen ve hava yolu ile ulaştırma içeren paket tur sözleşmelerine ilişkin bedel iadelerinde, paket tur düzenleyicisi veya aracısı tarafından hava taşıma işletmelerine ödenip belgelendirilen uçuş bedeli, uçuş yasağı kalktıktan sonraki altmışıncı günü izleyen on dört gün içerisinde katılımcıya iade edilir.
(2) Katılımcının bilgilendirilmesi ve açık onayının alınması koşuluyla, ödenmesi zorunlu vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar hariç olmak üzere katılımcının ödemiş olduğu bedel, uçuş yasağı kalktıktan sonraki altmışıncı günü izleyen on dört gün içerisinde iade edilir.
(3) Katılımcının birinci veya ikinci fıkrayı tercih ettiğine ilişkin yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile bilgilendirilmesi ve onayının alınmasında ispat yükü paket tur düzenleyicisi veya aracısına aittir.”
Öncelikle belirtmek isteriz ki maddenin yazılış biçimi yeterince açık ve anlaşılır olmadığından farklı yorumlama ve uygulamalara sebebiyet verecek niteliktedir. Yine sadece hava yolu ulaşımını içerir paket tur sözleşmelerini içermesi –özellikle kara yahut deniz yolu ile ulaşımı içerir paket tur düzenleyicileri tarafından- eleştirilecektir.
Paket Tur Yönetmeliğine eklenen geçici 1. madde, yukarıda belirtildiği üzere, sadece hava yolu ulaşımı içeren paket tur sözleşmelerine yönelik olup; kara yahut deniz yolu ile ulaşımı içeren paket tur sözleşmelerini kapsamamaktadır. Yine söz konusu yeni düzenleme sadece 05.02.2020 tarihinden sonra yapılması planlanan paket turlara yöneliktir.
Geçici 1. maddenin 1. fıkrasının 1. cümlesi uyarınca Paket Tur Sözleşmeleri Yönetmeliğinin 16. maddesinin 5. fıkrasındaki paket tur bedelinin tamamının 14 günde iade edileceği yönündeki düzenleme esas olmakla birlikte 05.02.2020 tarihinden sonra yapılması planlanan ancak Covid-19 salgını nedeniyle yapılamayan, hava yolu ile ulaşım içeren paket tur sözleşmeleri bu kuralın istisnasını oluşturmaktadır. Zira geçici 1. maddenin 1. fıkrasının 2. cümlesi uyarınca paket tur düzenleyicisi veya aracısı tarafından hava taşıma işletmelerine ödenip belgelendirilen uçuş bedeli, uçuş yasağı kalktıktan sonraki altmışıncı günü izleyen on dört gün içerisinde katılımcıya iade edilecektir. Bu cümleden uçuş bedelinin katılımcıya iadesi için paket tur düzenleyicisi veya aracısına 14 günlük süreden daha uzun bir süre tanındığı anlaşılmaktadır.
Paket tur bedelinin 14 gün içinde iadesi zorunluluğunun bir diğer istisnasını ise geçici 1. maddenin 2. fıkrası oluşturmaktadır. Düzenlemeye göre katılımcının bilgilendirilmesi ve açık onayının alınması halinde -ödenmesi zorunlu vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar hariç olmak üzere- katılımcının ödemiş olduğu paket tur bedeli, uçuş yasağı kalktıktan sonraki altmışıncı günü izleyen on dört gün içerisinde iade edilecektir. Görüldüğü üzere uçuş bedelinin, uçuş yasağı kalktıktan sonraki altmışıncı günü izleyen on dört gün içerisinde katılımcıya iadesi için katılımcının onayı aranmaz iken paket tur bedelinin belirtilen süre içinde iadesi için katılımcının yazılı ve açık onayı aranmaktadır. Yine geçici 1. maddenin 2. fıkrasının mefhumu muhalifinden katılımcının onayının olmaması halinde paket tur bedelinin 14 gün içinde iadesinin zorunlu olduğu sonucuna ulaşmak mümkündür.
Paket Tur Yönetmeliğine eklenen geçici 1. maddenin son fıkrasında ise katılımcının bilgilendirildiği ve 1. yahut 2. fıkrayı tercih ettiği hususlarının ispatının ise paket tur düzenleyicisi veya aracısına ait olduğu belirtilmiştir.
Avukat Pınar Bahar DOĞAN